Graphos Kalemi

Grafos (Graphos) kalemi, kaligrafik yazı ve çizimlerde kullanılan en hassas gereç olup, değişik tür uçlara sahip olması nedeniyle çizimler kolaylıkla icra edilebilir. Bu kaleme değişik özelliğe sahip uçlar takılarak değişik yazı türleri yazılabilir. Örneğin; keskin yassı çizgi uçları ile çeşitli kalınlıkta yazım ve mimarî çizimler, tablalı uçlar ile eşit kalınlıklardaki yazılar, kesik uçlar ile de gotik ve kaligrafik yazılar yazılabilir. Graphos kaleminin gövdesinde bulunan mürekkep deposu çizimde süreklilik sağlar. Graphos yazı kaleminde mürekkep kanallarının tıkanmaması için ROTRING çini mürekkebi kullanılması önerilir. Çizim sonrası uçlar açılarak hafif nemli bir bezle silinip kurulanmalıdır.

Graphos kalemi mürekkepli çizgilerin çizilmesinde ve kaligrafik yazıların yazılmasında kullanılan özel olarak yapılmış bir dolmakalemdir. 1970 yıllarına kadar Teknik Ressamlar, haritacılar ve Mimar’ ların kullandığı bu kalemler Rapido kalemlerinin çıkması ile kullanımı azalmış olup en son 1968 yılında üretilmiştir. Grafos kalem ve uçlarının Pelikan ve Rotring firmalarınca üretilmiş değişik şekilleri vardır.

Bazılarında sap şekli değişik, bazılarında da uç kalınlıkları farklıdır. Değişik uç serileri üzerlerine yazılan A, T, O, N, Z, R, S, m harfleri ile belirtilmekte ve her uçun kullanılacağı yer farklı olmaktadır.

Kaligrafi için en uygun uç T serisi uçlardır. Düz Kesiktir. T serisi uçlar: 0,8 – 1,0 – 1,25 – 1,6 – 2,5 – 4,0 – 6,4 – 10,0 N Serisi uçlar sağ kesik uçlardır. N serisi uçlar: 0,8 – 1,25 – 2,0 – 2,5 – 3,2 – 4, 0 Z Serisi uçlar sol kesik uçlardır. Z serisi uçlar: 0,8 – 1,25 – 2,0 – 3,2

Kaligrafi ile profesyonel olarak uğraşan ve bu amaçla çalışan kaligrafların elinde olması gereken bir malzemedir.

T ve O Seri Uçlarından oluşan Graphos Kalem Seti

Graphos Kullanmak İçin Yapıması Gerekenler

Mürekkep Konulması

Mürekkep koyma yerinden yapacağınız işe yetecek kadar veya en fazla 15 damla akıcılığını yitirmemiş taze mürekkep ( Dolmakalem mürekkebi veya Rapido kaleminde kullanılan çini mürekkebi çeşitli renkleri vardır; siyah, kırmızı, yeşil, mavi, sarı, kahverengi vb. ) koyunuz. Dışına bulaşmış veya taşmışsa, hemen nemli bir bezle siliniz.

Mürekkebi daha rahat koyabilmeniz için, damağı çakıya benzer bir şey aracılığı ile çıkartınız ve mürekkebi öyle koyunuz. Kalem kirlenmiş ise damak çıkmayabilir. Zorlarsanız pim kırılabilir. Bunun için kalemin ucunu kaynar suya birkaç defa sokup çıkarmanız ve genleşme farkından yararlanarak gevşemesini sağlayınız, sonra çıkarmaya çalışınız. ) Mürekkebi koyduktan sonra damağı yerine koyunuz ve pimin yuvasına oturmasını sağlayınız. Dış kısımları kirlenmiş ise, nemli bir bezle siliniz.

Ucun Takılması

Damağı takılmış ve temizlenmiş olan kalemi sol elinize, ucu da sol elinize alınız. Her ikisini de şekilde gördüğünüz gibi tutunuz. Önce grafos ucunun sonundaki dilin kalem üzerindeki yuvaya girmesini sağlayınız, sonra da uçtaki kancayı kalemin ucundaki mürekkep çıkış deliğine dikkatlice takınız. Taktıktan sonra bir kere ucun oynayıp oynamadığını kontrol ediniz.

Kalemin Çalıştırılması

Mürekkebi konmuş ve ucu takılmış olan kalemin uç kısmına mürekkebin gelmesi için kalem, resim kâğıdının dışındaki bir müsvedde kâğıdı üzerine sarsılır, çizgi çiziyor veya yazı yazıyormuş gibi kâğıda değdirilerek mürekkebin gelip gelmediği kontrol edilir. Gelmemiş ise, uç kısım ıslak bir süngere veya bez parçasına değdirilir ve tekrar denenir. Yine gelmemiş ise, ucun üstündeki mandal döndürülür ve mürekkebin geleceği deliğe biraz mürekkep konur. Mandal eski haline getirilir ve yine denenir. Artık mürekkep uca gelmiş, kalem çizmeye ve yazmaya hazır olmuş olması gerekir.

Çizgiler Çizilirken ve Yazılar Yazılırken Kalemin Tutulması

Yazı yazmak, serbest elle resim çizmek veya aletlerle çizgi ve şekil çizmek için hazırlanmış olan grafos kalemi şekilde görüldüğü gibi tutulmalı, çok bastırılmadan çizgiler çizilmelidir. Yüksekliği çok fazla veya çok az olan aletlerle çizim yapılmamalıdır. Çizim esnasında çelik yapraklar arasındaki mürekkep kuruyacak kadar durulmamalıdır. Çizime ara verilecek olursa uç çıkartılıp temizlenmeli ve kalemin kapağı kapatılmalıdır. Tekrar çizime başlarken kapak çıkartılmalı, mürekkep gelme deliği temizlenmeli, uç takılmalı ve mürekkebin uca gelmesi sağlandıktan sonra tekrar çizime başlanmalıdır.

Graphosun Temizlenip Kaldırılması

Çizim işi tamamen bitince veya kalem uzun bir süre kullanılmayacaksa uç çıkartılır, çelik yaprakların arası, kancası, dili her yeri güzelce temizlenir. Damak çıkarılıp, kanalları temizlenir. Mürekkep haznesi yıkanır ve kurulanarak kapağı takılır ve kaldırılır. Çizim işine üç-beş gün içinde tekrar devam edilecekse, sadece uç çıkartılıp temizlenir, kapak takılır ve uç kısmı yukarıya gelecek şekilde konur veya taşınır. Çizime tekrar başlanacağı zaman gerekiyorsa mürekkep konur, uç takılır ve çizime başlanır.